Khi nhắc đến việc chăm sóc da, phần lớn chúng ta sẽ nghĩ ngay đến mỹ phẩm, chu trình skincare hay các phương pháp làm đẹp bên ngoài. Nhưng thực tế, làn da còn là “tấm gương” phản ánh tình trạng sức khỏe bên trong cơ thể – đặc biệt là gan, cơ quan có vai trò quan trọng trong việc lọc bỏ độc tố, chuyển hóa các chất và duy trì sự cân bằng nội môi.
Một lá gan khỏe mạnh sẽ giúp cơ thể hoạt động trơn tru, làn da cũng vì thế mà tươi sáng, rạng rỡ. Ngược lại, khi gan gặp trục trặc, những dấu hiệu cảnh báo có thể xuất hiện rất sớm trên da – nhưng lại thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các vấn đề da liễu thông thường. Dưới đây là 5 dấu hiệu phổ biến bạn nên chú ý:
1. Da và tròng trắng mắt hơi ngả vàng
Một trong những biểu hiện dễ nhận thấy – nhưng lại hay bị bỏ qua – chính là hiện tượng vàng da, vàng mắt. Điều này thường xảy ra khi nồng độ bilirubin trong máu tăng cao. Đây là sản phẩm phụ được tạo ra trong quá trình phân huỷ tế bào hồng cầu, và gan là nơi đảm nhận nhiệm vụ chuyển hoá, loại bỏ bilirubin ra khỏi cơ thể.
Khi gan hoạt động không hiệu quả, bilirubin không được xử lý kịp thời sẽ tích tụ trong máu, dẫn đến tình trạng da và phần tròng trắng của mắt có màu hơi vàng. Nhiều người nhầm lẫn điều này với mệt mỏi, thiếu ngủ hoặc ánh sáng – nhưng nếu hiện tượng này kéo dài, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo cần kiểm tra chức năng gan càng sớm càng tốt.
2. Ngứa da âm ỉ, đặc biệt vào ban đêm
Bạn từng bị ngứa da lan toả, không rõ nguyên nhân, không nổi mẩn, không liên quan đến dị ứng hay côn trùng cắn – đặc biệt là vào ban đêm? Đây là một trong những biểu hiện khá âm thầm nhưng đáng lưu ý liên quan đến chức năng gan.
Nguyên nhân có thể do acid mật hoặc các chất chuyển hoá khác tích tụ dưới da khi gan không làm tốt vai trò lọc và thải độc. Điều này khiến da bị kích ứng nhẹ, tạo cảm giác ngứa râm ran, kéo dài. Việc ngứa không có tổn thương trên da nhưng lại khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ là điều bạn nên lưu tâm.
3. Dễ bầm tím, nổi chấm đỏ li ti dưới da
Bạn có thường thấy dễ bị bầm tím, dù chỉ va chạm nhẹ? Hoặc xuất hiện những chấm đỏ nhỏ li ti giống như xuất huyết dưới da? Đó có thể là dấu hiệu cho thấy gan đang gặp vấn đề trong việc tổng hợp các yếu tố đông máu – một chức năng sinh lý quan trọng ít người biết đến.
Khi gan suy giảm hoạt động, khả năng tạo ra protein cần thiết cho quá trình đông máu cũng bị ảnh hưởng. Hậu quả là mạch máu dễ bị tổn thương hơn, dẫn đến hiện tượng chảy máu dưới da dù không có va chạm nghiêm trọng. Đặc biệt, nếu hiện tượng này đi kèm với da khô hoặc ngứa, bạn nên đi khám tổng quát để loại trừ các vấn đề về gan.
4. Da khô sần kéo dài, mụn khó kiểm soát dù đã chăm da kỹ
Không phải lúc nào da khô, bong tróc cũng là do thiếu nước hay do thời tiết. Một số trường hợp da khô kéo dài, dùng đủ dưỡng ẩm mà không cải thiện có thể liên quan đến việc rối loạn chuyển hóa nước và chất dinh dưỡng trong cơ thể, khi chức năng gan bị ảnh hưởng.
Ngoài ra, nếu bạn đã rất chăm chút cho chu trình skincare – rửa mặt đúng cách, dùng serum trị mụn, dưỡng ẩm đầy đủ – nhưng mụn vẫn dai dẳng, đặc biệt ở vùng má, cằm hoặc lưng, hãy nghĩ đến khả năng gan đang bị quá tải. Khi gan không lọc kịp các chất thải, nội tiết dư thừa hay độc tố, chúng có thể được bài tiết một phần qua da – gây viêm, bít tắc lỗ chân lông và sinh mụn.
Lời kết: Khi da “lên tiếng”, gan có thể đang cần bạn quan tâm
Da không chỉ là lớp vỏ ngoài để làm đẹp – mà còn là một “bảng chỉ đường” cho tình trạng sức khỏe tổng thể. 5 biểu hiện nêu trên tuy không phải lúc nào cũng trực tiếp do gan gây ra, nhưng là tín hiệu để bạn xem lại sức khỏe bên trong, đặc biệt là gan và các cơ quan chuyển hoá.
Nếu bạn thấy mình gặp một hoặc nhiều trong số các dấu hiệu trên, hãy đừng vội tìm cách thay mỹ phẩm hay đổi skincare routine. Thay vào đó, bạn nên:
- Ăn uống lành mạnh, giảm đồ dầu mỡ và rượu bia
- Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng
- Tăng cường vận động nhẹ nhàng
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là các xét nghiệm chức năng gan
Hãy lắng nghe làn da – vì đôi khi, đó chính là cách cơ thể bạn nói rằng: “Tôi cần được chăm sóc từ bên trong.”
